بنام خدا

چكونگي تدوين يك انشاي خوب و مناسب  براي نماز

---------------------------------------------------------------------------------------------------

هر ساله در جهت گسترش فرهنگ نماز از طرف كارشناسي اقامه نماز امور تربيتي ادارات و مناطق  مسابقه اي تحت عنوان انشاي نماز برگزار مي شود و دانش آموزان علاقه مند با شركت در اين مسابقه سعي در مطالعه پيرامون مسائل نماز و ارائه توانمندي خود را دارند.

تعدادي از دانش آموزان متن هاي ادبي مناسبي را حفظ و در انشاي خود مي آورند در حالي كه ممكن است متن حفظ شده با عنوان ارائه شده ، هماهنگي و تناسب نداشته باشد و عدم توان دانش آموز را در ربط جملات واضح و مشخص نمايد، عليرغم اينكه دانش آموز فكر مي كند با توجه به متن بكار گرفته بايد از امتياز مناسبي برخوردار گردد.

از آنجا كه تدوين يك انشاي خوب براي نماز ، خود مبناي تشويق اين عزيزان به نويسندگي و توجه مناسب به اين فريضۀ الهي مي باشد ، در اين سطور سعي مي شود مبناي مناسبي براي انشا نويسي ارائه و هدايتگر، دانش آموزان گردد ، داوران مسابقات انشاي نماز هم مي توانند با استفاده از اين رهنمود و تجربيات كاري خود ، امتياز مناسب تري به انشاهاي نظري دانش آموزان داشته و استدلال مثبتي براي چرائي هر نمره  و پرسش هاي احتمالي دانش آموزان  داشته باشند. 

دقت داشته باشيم چارچوب يك انشاي خوب و مناسب بصورت ذيل پيشنهاد مي گردد.

الف: ذكر و ياد نام خداوند ، كه آغاز هر كاري بدون ياد خدا و توسل و توكل بر او ابتر و ناقص است .

ب: مقدمه اي كوتاه كه نشان دهنده اهميت و چرائي موضوع است و مي تواند خواننده انشا را به مطالعه و پي گيري متن ترغيب و تشويق كند .

ج : متن اصلي كه با بكار گيري و  ارائه اطلاعات ، ادله و استدلال هاي مناسب ، وزين و موثر شده و مي تواند جوابگوي ابهامات و چراهاي احتمالي خواننده باشد  .

د: جمع بندي و نتيجه گيري ، كه چكيده 2 الي 3 خطي متن اصلي مي باشد و تكراري ظريف و نافذ را در خود دارد.

 علاوه بر آن توجه ويژه به موارد ذيل بر غنا و مطلوبيت انشاي شما خواهد افزود و چگونگي ارزشيابي انشاي نماز را  عملي و تسهيل خواهد نمود.

 

1- تناسب عنوان با محتوي

در هر انشا محتوي بايد با توجه به عنوان تدوين گردد و تمام توضيحات و ادله بكار گرفته شده متاثر از عنوان باشد ، بصورتي كه مختصر و مفيد و موثر  بتواند  عنوان انشا را توصيف و معرفي نمايد .

 

2- سلاست و رواني

انشا   بايد سليس و روان نگاشته شود ، تا دانش آموزان در رده سني خود به راحتي به مفهوم جملات پي برده و از بيان شما متاثر شوند.

استفاده از كلماتي كه معناي دقيق آن را به يقين ندانسته و در ربط جملات دچار اشكال مي شويم از ظرافت و استواري بيان مي كاهد و نقشي عاريه اي به انشا مي دهد.

اگر مي خواهيم از جملات ديگران استفاده كنيم  ، حفظ امانت داري و نقل قول و ارجاع به متن اصلي نشان دهنده سلامت كار و رعايت هاي اخلاق اسلامي است .

دقت داشته باشيم استفاده از هرجمله ديگران در انشاي خود يعني اعتقاد به معنا ومفهوم آن مگر آنگه در صدد نقد آن باشيم .

در صورتي كه مي خواهيم نگاشت انشاي ما ، صورتي ادبي و موثّر داشته باشد در ابتدا بايد جملات ديگران را خوب فهميده و تجزيه و تحليل نمائيم و پس از آن با استفاده از آرايه هاي ادبي ، در حد فهم مخاطب انشاي خود را  نافذ و مزيّن نماييم.

 

3- نو آوري و تازگي

هر انشا بايد از تازگي لازم و مناسبي برخوردار باشد ، بكار گيري خلاقيت در ارائه مفهوم ، تشبيه و مثال هاي مشخص كننده ، چيدمان جديد و نوي از ريز عنوان ها و مطالب بيان شده و ارائه مفاهيم خاص  ، مورد توجه مخاطبان قرار خواهد گرفت و وزنۀ انشاي شما را سنگين تر خواهد نمود.

 

4- جاذبه و تأ ثير نوشتار

نوشته هاي مناسب و مؤثّر قدرت نفوذ بيشتري در مخاطبان خواهد داشت و علاوه بر آنكه باعث مطالعۀ انشا تا پايان آن خواهد شد ، زمينۀ تغيير نگرش و سپس تغيير رفتار را نيز فراهم خواهد ساخت ، خاصه اينكه در ارائۀ انشاي نماز ، هدف تذكّر  و تغيير رفتار مخاطبان است .

گفتار ائمه و بزرگان ،متن هاي ادبي و اشعار نغز  جاذب  و موثر هستند بشرطي كه درست و هماهنگ بوده و مفهوم بيان شما را تسهيل نمايند.

 

5- كيفيت پرداخت (ادله و استدلال مناسب و ...)

يك پرداخت خوب شامل بيان مناسب مطالب ، توصيف و معرفي موضوعات و مشخص كننده جايگاه ، اثرات و نتايج ، مشكلات و معايب هر موقعيت و ويژگي هاست.

نوشتار خوب شكيات و ابهامات را برطرف كرده و دانسته هاي درست آموخته شده از قبل را تاييد و تثبيت و آموخته هاي نادرست را اصلاح و تغيير خواهد داد بصورتي كه بتواند در اعتقاد و باور مخاطب نفوذ كرده و تغيير بوجود آورد .

 

6- جمع بندي و نتيجه گيري

ماحصل انشاي نماز بصورت يك پيام مفيد ، مختصر و مؤثر از ماندگاري مناسب تري برخوردار خواهد شد تا بتواند بسادگي حفظ شود ، به ديگران انتقال يابد و يا اينكه زمينه اي براي يك نوشته تربيتي و اخلاقي باشد .

اين پيام كوتاه هرچند  تكرار مطالب متن اصلي است اما از چنان ظرافتي برخوردار مي گردد كه مي تواند نتيجه ساعت هاي مطالعه و تحقيق را در كوتاه ترين زمان ممكن به مخاطبان منتقل نمايد و به عنوان درسي آموزنده ، سرلوحه اي براي تفكر هاي بعدي باشد.

                                                                        ------------  ان شاء الله  -------------